Chiết rót là một quá trình không thể thiếu trong bất kì quy trình sản xuất nước uống nào. Quá trình chiết rót hiện nay được phân thành ba loại: chiết rót nóng, chiết rót lạnh và chiết rót aseptic. Vậy sự khác biệt giữa các quá trình này là gì? Các bạn hãy cùng IFOOD tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Chiết rót nóng
Trong quá trình chiết rót nóng, chất lỏng được làm nóng đến 90 – 95oC để tiệt trùng sản phẩm trước khi rót vào đồ chứa (chai, lọ, hộp). Sau khi rót và đóng nắp, các đồ chứa ngay lập tức được đảo ngược lại giữ trong khoảng 2 – 3 phút rồi đem làm nguội. Đảo ngược lại để đảm bảo mặt trong của bề mặt kín và tiếp xúc đều với nhiệt độ nóng nhằm hạn chế sự lây nhiễm trở lại của các vi sinh vật. Làm nguội sản phẩm với mục đích tạo môi trường chân không ức chế sự phát triển của vi khuẩn hiếu khí. Đây là một phần cực kỳ quan trọng giúp bảo quản và giữ lại hương vị của sản phẩm. Các sản phẩm chiết rót nóng có thời hạn sử dụng kéo dài từ 6 đến 12 tháng. Chiết rót nóng ít tốn kém và phù hợp trong sản xuất đồ uống không có ga và các sản phẩm thực phẩm dạng lỏng như nước ép trái cây và rau củ, nước giải khát, nước khoáng và trà.
Quy trình chiết rót nóng
Chiết rót lạnh
Trong quá trình chiết rót lạnh, đồ chứa được điều áp bằng cách làm lạnh sản phẩm, sau đó sản phẩm lạnh được thêm vào đồ chứa lạnh. Quá trình chiết rót lạnh cần phải được thực hiện trong điều kiện vô trùng, có thể là vô trùng ướt hoặc khô. Đây là một phương pháp phổ biến thường áp dụng cho các sản phẩm tươi bao gồm nước trái cây và sữa, và các ứng dụng aerosol như soda và các loại đồ uống có gas.
Thông thường có ba dạng chiết rót lạnh:
- Chiết rót Iso-barometric: Áp dụng cho nước giải khát có ga, trong quá trình đóng gói, chai PET hoặc thủy tinh được chiết rót bằng máy chiết rót iso-barometric (đẳng áp), sau đó được đóng nắp và tiệt trùng trong hầm chứa. Quá trình chiết rót được thực hiện ở 3ºC đến 4ºC
- Ultra Clean Systems: áp dụng cho các đồ uống chiết rót ở nhiệt độ thấp và điều kiện môi trường rất nghiêm ngặt. Loại sản phẩm này thường có hạn sử dụng ngắn khoảng 30 ngày và được phân phối ở nhiệt độ thấp trong điều kiện lạnh. Sản phẩm áp dụng quá trình chiết rót này chất lượng cao, được tiệt trùng nhanh và đóng gói trong bao bì carton và PET.
- Chiết rót vô trùng: sản phẩm chiết rót vô trùng có chất lượng tốt nhất, cụ thể là các chất dinh dưỡng, chất hữu cơ được giữ lại ở mức cao nhất, thời hạn sử dụng lâu. Trong loại công nghệ này, bao bì được khử trùng trước khi rót sản phẩm vào, và quá trình này được thực hiện trong điều kiện vô trùng. Sử dụng peroxide hoặc axit axetic để khử trùng bao bì, sau đó làm khô để không còn bất kỳ dấu vết nào sót lại. Tính vô trùng bầu khí quyển chiết rót được thực hiện bằng cách lọc không khí và khử trùng ở nhiệt độ cao.
Chiết rót aseptic
Một kỹ thuật trong đó sản phẩm được tiệt trùng nhanh chóng bằng cách đun nóng đến 110-120oC trong 10 – 15 giây (tùy thuộc vào công nghệ) sau đó làm nguội và được chiết rót ở nhiệt độ phòng. Các đồ chứa và nắp cũng phải được khử trùng trước khi chiết rót và quá trình chiết rót diễn ra trong điều kiện vô trùng có kiểm soát. Quá trình này thích hợp cho các sản phẩm có tính axit cao (pH < 4.5), các sản phẩm vô trùng có thể giữ ở nhiệt độ phòng đến 18 tháng mà không cần làm lạnh. Chiết rót aseptic cũng rất tốt cho sữa và đồ uống trong chai thủy tinh, lon nhôm hoặc chai PET. Chiết rót aseptic loại bỏ nhu cầu về chất bảo quản trong sản phẩm và đã trở nên rất phổ biến do xu hướng ngày nay mọi người đều hướng đến các loại đồ uống tự nhiên và có nguồn gốc hữu cơ.
Quy trình chiết rót Aseptic
Các bạn ắt hẳn đã phân biệt được 3 quá trình chiết rót này rồi phải không nào? Mong rằng bài viết sẽ cung cấp cho bạn một ít kiến thức quý báu. Hãy theo dõi các bài viết tiếp theo của IFOOD nhé!